Ο ερυθηματώδης λύκος είναι μια αυτοάνοση διαταραχή που εμφανίζεται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού επιτίθεται στους δικούς του ιστούς και όργανα.

Μπορεί να επηρεάσει πολλά συστήματα του σώματος, συμπεριλαμβανομένων του δέρματος, των αρθρώσεων, του αίματος, της καρδιάς, των πνευμόνων και των νεφρών. Ταξινομείται σε 4 κατηγορίες με βάση την πορεία της νόσου, τα συστήματα του σώματος που εμπλέκονται και τους τύπους των δερματικών αλλοιώσεων.

Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος (SLE)

Ο SLE είναι η πιο κοινή και σοβαρή μορφή λύκου. Εμφανίζεται πιο συχνά στις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες και στους έγχρωμους σε σχέση με τους λευκούς. Περιλαμβάνει τόσο συστηματικά όσο και δερματικά συμπτώματα. Η ασθένεια μπορεί επίσης να προκληθεί από φάρμακα (φαρμακευτικός λύκος).

Υποξύς δερματικός ερυθηματώδης λύκος (SCLE)

Ο SCLE είναι μια μορφή λύκου που εκδηλώνεται μόνο στο δέρμα και σπάνια εξελίσσεται σε SLE. Η πάθηση είναι πιο συχνή σε νεαρά άτομα και μεσήλικες. Οι γυναίκες προσβάλλονται συχνότερα από τους άνδρες.

Δισκοειδής ερυθηματώδης λύκος (DLE)

Ο DLE εμφανίζεται συνήθως σε άτομα 20 έως 45 ετών. Οι γυναίκες προσβάλλονται συχνότερα από τους άνδρες και οι έγχρωμοι από τους λευκούς. Το 5% των ασθενών με  DLE Θα αναπτύξει SLE.

Υποδερματίτιδα του λύκου (lupus panniculitis) / εν τω βάθει λύκος (lupus profundus)

Αυτό το είδος λύκου εμφανίζεται σε ένα ποσοστό έως και 35% επί των ασθενών που έχουν προσβληθεί έστω και από ένα ήπιο επισόδειο SLE. Μπορεί επίσης να συνδέεται με DLE.

Φυσική εξέταση

Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος (SLE)

Ο SLE μπορεί να εκδηλωθεί με μια ευρεία ποικιλία συμπτωμάτων και σημείων. Στο δέρμα είναι συχνή η εμφάνιση ενός ερυθρού εξανθήματος στο πρόσωπο που καλύπτει τα μάγουλα και τη μύτη (εξάνθημα δίκην πεταλούδας).

Άλλες αλλοιώσεις αποτελούνται από ερυθρές φολιδωτές βλάβες του δέρματος σε φωτοεκτεθειμένες περιοχές που επιδεινώνονται με την έκθεση στον ήλιο.

Οι ασθενείς μπορεί επίσης να έχουν αίσθημα κόπωσης, πόνο και δυσκαμψία στις αρθρώσεις, έλκη στο στόμα, απώλεια μαλλιών (αλωπεκία), δύσπνοια, πόνο στο στήθος, ξηροφθαλμία, εύκολους μωλωπισμούς, λευκά και/ή κυανά δάχτυλα χεριών και ποδιών μετά απο έκθεση στο ψύχος (φαινόμενο Raynaud).

Υποξύς δερματικός ερυθηματώδης λύκος (SCLE)

Ο SCLE είναι μια μορφή λύκου που εκδηλώνεται μόνο στο δέρμα και παρουσιάζεται με ερυθρές, οβάλ, ήπια φολιδωτές βλάβες που ανευρίσκονται συχνότερα σε εκτεθειμένο στον ήλιο περιοχές.

Οι βλάβες συνήθως επιδεινώνονται με την έκθεση στον ήλιο. Μερικοί ασθενείς μπορούν να εμφανίσουν πόνο στις αρθρώσεις, αλλά σπάνια αρθρίτιδα. Περίπου 10-15% των ασθενών με SCLE θα αναπτύξουν SLE με πιο σοβαρά συμπτώματα.

Δισκοειδής ερυθηματώδης λύκος (DLE)

Σε αυτόν τον τύπο λύκου οι πρώιμες βλάβες εμφανίζονται ως σαφώς αφοριζόμενες, ερυθρές ή μωβ φολιδωτές βλατίδες ή πλάκες. Οι όψιμες βλάβες χαρακτηρίζονται από υπερυψωμένα ερυθρά ή σκουρόχρωμα όρια, μικρά διευρυμένα αιμοφόρα αγγεία, και απώλεια χρωστικής του δέρματος.

Αυτές οι αλλοιώσεις συχνά περιέχουν θυλακικά βύσματα και τελικά οδηγούν σε σχηματισμό ουλών. Συνηθέστερες θέσεις εντόπισης αποτελούν το κεφάλι και ο λαιμός. Περίπου στο 5% των ασθενών ο DLE μπορεί να εξελιχθεί σε SLE. Εάν οι αλλοιώσεις  του DLE εκδηλώνονται τόσο πάνω όσο και κάτω από το λαιμό, υπάρχει αυξημένος κίνδυνος ανάπτυξης SLE με πιο σοβαρά συμπτώματα.

Εν τω βάθει υποδερματίτιδα του λύκου (lupus panniculitis) / εν τω βάθει λύκος (lupus profundus)

Αυτή η μορφή του λύκου αφορά τα βαθύτερα στρώματα του δέρματος και του λίπους και μπορεί να προκαλέσει οζίδια στο πρόσωπο, στο κεφάλι, στο στήθος, στους βραχίονες και στους γλουτούς. Το υπερκείμενο δέρμα μπορεί να είναι φυσιολογικό ή να εμφανίζει ερυθρότητα.

Θεραπεία

  • Αντιηλιακή προστασία
  • Τοπικά κορτικοστεροειδή
  • Ενδοβλαβικές εγχύσεις κορτικοστεροειδών
  • Ανθελονοσιακά φάρμακα
  • Κορτικοστεροειδή από το στόμα
  • Ανοσοκατασταλτικά φάρμακα
  • Ρετινοειδή από το στόμα