Η δερματοσκόπηση αποτελεί μια διαγνωστική μέθοδο παθήσεων του δέρματος. Χρησιμοποιείται κυρίως στην εξέταση των σπίλων (ελιών), των προκαρκινικών και νεοπλασματικών βλαβών, συμβάλλοντας στην πρώιμη και έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του δέρματος.
Η σε βάθος ανάλυση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των βλαβών από έμπειρους και άρτια εκπαιδευμένους δερματολόγους συμβάλλει στην αποφυγή άσκοπων επεμβάσεων αφαίρεσης δερματικών βλαβών υπόπτων για κακοήθεια και επιτρέπει την πρώιμη εντόπιση μελανωμάτων σε αρχικό στάδιο, συμβάλλοντας στην αύξηση των πιθανοτήτων ίασης και στη μείωση της θνησιμότητας. Το 90% των μελανωμάτων, εφόσον διαγνωστεί έγκαιρα, είναι ιάσιμα.
Η χρησιμότητα του δερματοσκοπικού ελέγχου θα μπορούσε να συγκριθεί με εκείνη της μαστογραφίας για τον καρκίνο του μαστού και του τεστ ΠΑΠ για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας στις γυναίκες και του ελέγχου PSA για τον καρκίνο του προστάτη στους άνδρες.
Η χαρτογράφηση σπίλων είναι σημαντική σε ασθενείς με πολλαπλούς σπίλους, προσωπικό ή οικογενειακό ιστορικό μελανώματος και στην περίπτωση ορισμένων σύνδρομων (π.χ. σύνδρομο δυσπλαστικών σπίλων).
Η δερματοσκόπηση είναι μια εξέταση εντελώς ανώδυνη και θα πρέπει να εφαρμόζεται σε όλους σε ετήσια βάση, εκτός αν υπάρχει οδηγία για τακτικότερους ελέγχους. Σε περίπτωση αλλαγών στην εικόνα ή εμφάνισης συμπτωμάτων όπως κνησμού και / ή αιμορραγίας, συνιστάται άμεσος έλεγχος.
Η δερματοσκοπική εξέταση χρησιμοποιείται επιπλέον για την ταυτοποίηση – διαγνωστική επιβεβαίωση πολλών δερματικών εκδηλώσεων από αμιγώς δερματολογικά ή συστηματικά νοσήματα. (φλεγμονώδεις και κοκκιωματώδεις δερματοπάθειες, όπως ψωρίαση, δερματίτιδα, λειχήνας, δισκοειδής ερυθηματώδης λύκος, σκληρωτικός λειχήνας, σκληροδερμία, ροδόχρους πιτυρίαση, ποροκεράτωση, δακτυλιοειδές κοκκίωμα, λιποειδική νεκροβίωση, σαρκοείδωση, κοινός φυματώδης λύκος, δερματική λεϊσμανίαση, σπογγοειδής μυκητίαση, λοιμώδεις δερματοπάθειες και παρασιτώσεις, όπως ψώρα, φθειρίαση, μυρμηγκιές, μολυσματική τέρμινθος).