Το δερματικό λέμφωμα είναι ένας καρκίνος του δέρματος. Αποτελείται από μια ομάδα παθήσεων, που σε αντίθεση με άλλες (βασικοκυτταρικό καρκίνωμα, ακανθοκυτταρικό επιθηλίωμα, μελάνωμα), δεν προκαλείται από υπερβολική έκθεση στον ήλιο. Ωστόσο, όπως και το μελάνωμα, μπορεί να είναι ένας σοβαρός καρκίνος που αν δεν διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί έγκαιρα, ενδέχεται να είναι απειλητικός για τη ζωή.

Υπάρχουν  δύο κατηγορίες δερματικών λεμφωμάτων, τα Τ-κυτταρικά και τα Β-κυτταρικά, αναλόγως του τύπου των λεμφοκυττάρων που ανευρίσκονται (τα λεμφοκύτταρα είναι ένας τύπος λευκών αιμοσφαιρίων που βρίσκονται στην κυκλοφορία του αίματος και στα όργανα και είναι υπεύθυνα για την προστασία από λοιμώξεις).

Η σπογγοειδής μυκητίαση (το όνομα υποδηλώνει λανθασμένα  μυκητιασική λοίμωξη) είναι ο πιο κοινός τύπος δερματικού λεμφώματος και είναι ένας καρκίνος Τ-κυτταρικών λεμφοκυττάρων. Πρόκειται για μια σπάνια πάθηση που τις περισσότερες φορές δεν επηρεάζει το προσδόκιμο ζωής των ασθενών. Η αιτιολογία της είναι άγνωστη, δεν είναι κληρονομική και μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε ηλικία, αλλά συνήθως μεταξύ των 40-60 ετών.

Φυσική εξέταση

Η σπογγοειδής μυκητίαση περιορίζεται στο δέρμα και σπάνια επηρεάζει άλλα μέρη του σώματος. Εκτός από την εμφάνιση του εξανθήματος, συχνά δεν έχει συμπτώματα, αλλά μπορεί κατά καιρούς να συνοδεύεται από κνησμό.

Οι βλάβες του δέρματος αναπτύσσονται αργά, συχνά με την πάροδο πολλών ετών. Στην αρχή εμφανίζονται ως ακανόνιστου σχήματος, ερυθρές κηλίδες, συνήθως σε μη φωτοεκτειθέμενες περιοχές. Η διάγνωση της σπογγοειδούς μυκητίασης σε αυτό το στάδιο μπορεί να είναι δύσκολη, γιατί τόσο κλινικά, όσο και ιστολογικά η νόσος μοιάζει με άλλες κοινές δερματικές παθήσεις, όπως έκζεμα ή ψωρίαση.

Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να περάσουν αρκετά χρόνια και να χρειαστούν αρκετές βιοψίες δέρματος μέχρι  να επιβεβαιωθεί η διάγνωση (οι εξετάσεις αίματος, αν και συνήθως ζητούνται, είναι συχνά φυσιολογικές). Αργότερα, οι κηλίδες μπορούν να πεπαχυνθούν (πλάκες). Περιστασιακά, το δέρμα είναι δυνατό να κοκκινίσει σε ολόκληρη την επιφάνεια του (ερυθροδερμία). Σπάνια, σε μερικούς ανθρώπους, σχηματίζονται όγκοι ή έλκη. Γενικά, η σπογγοειδής μυκητίαση θεωρείται μια ανώδυνη, χρόνια πάθηση, αλλά σε μερικούς ασθενείς η πορεία της νόσου μπορεί να είναι απρόβλεπτη. Στο 10% των περιπτώσεων μπορεί να επηρεάσει εσωτερικά όργανα.

Θεραπεία

Η θεραπεία της σπογγοειδούς μυκητίασης ποικίλει αναλόγως της έκτασης της νόσου και το είδος των δερματικών βλαβών. Συχνά παραμένει σε ύφεση, ωστόσο, ακόμα και με την κατάλληλη θεραπεία η νόσος μπορεί να εξελίσσεται για χρόνια ή δεκαετίες.

  • Τοπική ενυδάτωση
  • Τοπική θεραπεία με κορτικοστεροειδή ή άλλα σκευάσματα
  • Φωτοθεραπεία
  • Από του στόματος ρετινοειδή
  • Μεθοτρεξάτη
  • Ιντερφερόνη, ανοσοθεραπεία, φωτοφαίρεση, ακτινοθεραπεία, χημειοθεραπεία – σε πιο βαριές περιπτώσεις

Οι πληροφορίες που δίνονται παραπάνω είναι γενικευμένες. Η σπογγοειδής μυκητίαση και τα δερματικά λεμφώματα γενικότερα, μπορούν να εκδηλωθούν και να επηρεάσουν τους ασθενείς με διαφορετικούς τρόπους. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η διαχείριση των δερματικών λεμφωμάτων ενδέχεται να απαιτεί μια ομάδα ειδικών ιατρών, οι οποίοι θα προτείνουν την καλύτερη δυνατή θεραπεία. Σε κάθε περίπτωση, ερυθρές βλάβες που δεν αυτοπεριορίζοναι εντός 2-3 μηνών θα πρέπει να εξετάζονται από δερματολόγο.